Her alanın muhakkak kendine özgü terimleri olur ve bu terimleri bilmek, insanın hayatını büyük ölçüde kolaylaştırır. İster fitness’la yakından ilgili ol, ister bu konuda henüz yeni ol; bilmen gereken terimleri tek seferde öğrenerek kısa sürede önemli bir yol kat edebilirsin. Bu terimlerden bazıları çeşitli egzersiz hareketlerini kategorize etmek için kullanılırken bazıları ise spesifik bir sağlık durumunu veya çalışmalardan alınan verim seviyesini ifade etmek için kullanılır. Fitness kelimesinin kendisinden de anlaşılabileceği üzere bu terimlerin tamamı dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de çoğu zaman İngilizce isimleriyle anılır.
Fitness Terimleri Nelerdir?
Tekrarlayan hareketlerle, düşük tempolu bir egzersiz senin için yeterli ya da askeri disiplinle ilerleyen sıkı bir çalışma yapmak isteyebilirsin. Peki ihtiyacın olan egzersizi nasıl adlandırmalı veya tarif etmelisin? Daha bunun egzersiz sonrası yaşanan kas ağrısı, yaptığın çalışmalardan aldığın verim seviyesi gibi özel durumları ve tüm bu durumların “fitness terimleri sözlüğü” olarak adlandırabileceğimiz özel isimleri var. İşte egzersiz yaparken sıkça karşılaşabileceğin ve ihtiyaç duyabileceğin fitness terimleri…
Aerobic Exercise
Türkçe’de de doğrudan “aerobik egzersiz” olarak adlandırabileceğimiz bu egzersiz türü; kalp atışlarını ve solunumu hızlandırmak, böylece vücuttaki yağ ve glikozun oksijenle yakılmasını sağlamak amacıyla tercih edilir. “Oksijen ile” anlamına gelen aerobik, egzersiz ile birleştiğinde kısa aralıklarla tekrarlanan orta düzey çalışmaları tanımlamak için kullanılır.
Anaerobic Exercise
Anaerobik egzersiz de, aerobik egzersizin aksine oksijenden bağımsız olarak enerji harcanan çalışma çeşitlerini kapsar. Aerobik egzersize göre daha zorlayıcı ve ağır olabilen anaerobik egzersiz, yine aerobikten farklı olarak sürekli tekrarlanan yüksek tempolu hareketlerden değil de ağırlık kaldırma gibi daha düşük tempolu ve uzun süreli hareketlerden meydana gelir.
Bootcamp
Askeri eğitimler baz alınarak geliştirilmiş bir grup egzersiz türü olan bootcamp, açık ya da kapalı alanlarda gerçekleştirilebilir ve bu egzersiz hareketleri esnasında çok fazla alete ihtiyaç duyulmaz. Aynı anda vücudun farklı bölgelerini yoğun şekilde çalıştırabilen bootcamp hareketlerini yapabilmek için kalp ve iskelet sağlığının iyi olması gerekir.
Circuit
Aerobik ve anaerobik egzersiz hareketlerini harmanlayan circuit training yani dairesel antrenman, hem kısa aralıklarla tekrarlanan hem de ağırlık kaldırılan egzersizleri kapsar ve vücudun daha hızlı, dayanıklı, sağlıklı ve güçlü olmasını sağlar.
Core Training
Temel egzersiz hareketlerini andıran ancak sabit bir pozisyonda durarak kasların genelini çalıştırmayı amaçlayan core training, geçtiğimiz yıllarda tüm dünyada popülerlik kazanan plank hareketine benzemekle beraber vücut merkezini sabitlemek anlamına gelir.
DOMS
Fitness dahil çeşitli egzersizler yapan herkesin başına gelen bir durum aslında DOMS. Açılımı; Delayed Onset Muscle Soreness olan bu durum, Türkçe’ye “gecikmiş kas ağrısı” olarak çevrilebilir. Genellikle antrenman sonrasındaki gün ortaya çıkan kas ağrılarını tanımlamak için kullanılır.
Foam Rolling
Hem egzersiz hem masaj aleti olarak kullanılabilen foam roller isimli özel köpüklerle yapılan bu işlem, kendi kendine rahatlamak için harika bir yöntem. Düz veya çıkıntılı silindirlerin vücudun farklı noktalarında gezdirilmesi ile gerçekleştirebileceğin foam rolling, klasik egzersizlerden sıkıldıysan ve biraz da rahatlamak istiyorsan her zaman tercih edebileceğin bir egzersiz biçimi.
High Intensity Interval Training
Kısaca HIIT olarak yazılan bu egzersiz türünde ise kardiyo ve aerobik birbiriyle harmanlanır. Dört dakika hızlı, iki dakika ağır tempo şeklinde ilerleyen HIIT, böylece nabzı yükseltip düşürerek daha hızlı yağ yakılmasını sağlar.
Isometrics
İzometrik egzersiz, belirli kasların kasılması ve bir süre kasılmış şekilde tutulmasıyla gerçekleştirilen hareketler bütünüdür. Diğer pek çok egzersiz türüne göre çok daha durağan olduğu için statik bir egzersiz türü sayılır. İzometrik egzersiz, kemikleri güçlendirmesinin yanı sıra kasların erimesini de engellediği için yaş aldıkça ayrı bir öneme sahip olur.
Mind-body
Hem zihinsel hem fiziksel aktivite gerektiren meditasyon, yoga ve pilates gibi karma egzersiz çeşitlerini tanımlamak için kullanılan mind-body terimi, çoğu zaman diğer egzersiz çeşitlerinden çok daha minimal hareketler gerektirir ve her zaman ruhsal ya da zihinsel bir yanı da vardır.
Plyometrics
Stretch-shortening yani germeyi kısaltan egzersiz türü olarak da bilinen plyometrics, çalıştırılmak istenen kasın birim zamandaki patlama gücünü artırmayı amaçlar. Özellikle daha yükseğe zıplamak ya da daha iyi sprint atmak gibi hedefleri olanlar için bir gereksinime dönüşen plyometrics, çoğu kişinin bilmeden de olsa gerçekleştirdiği hareketler bütünüdür aynı zamanda.
RPE
Açılımı Rating of Perceived Exertion olan RPE, antrenman açısından “hissedilen zorlanma” şeklinde tanımlanır. RPE yani algılanan zorluk seviyesi, kişinin hangi zorluk derecesinde çalıştığını anlayabilmenin yollarından biridir. 1 - 10 arasında değerlendirilir ve genellikle maksimal ağırlık denemesi gibi istisnai durumlar dışında 9’u geçmen tavsiye edilmez.
Tabata
Dr. Izumi Tabata tarafından keşfedilen ve HIIT egzersizlerinin daha sert bir versiyonu olarak tanımlanan bu antrenman şekli, zorluk seviyesinden dolayı “4 minutes for hell” yani “4 dakikalık cehennem” olarak da bilinir. Bu yüzden yeni başlayan için yalnızca haftada bir veya iki kez yapılması tavsiye edilir.
A’dan Z’ye bilmen gereken fitness terimlerini öğrendiğine göre sıra geldi doğru ekipmanı seçmeye. Yapacağın egzersiz veya spor türü ne olursa olsun dünya devi markaları bir araya getiren ve farklı bütçelere hitap etmeyi başaran sneakscloud.com sayesinde yerinden dahi kıpırdamadan hayalindeki spor ayakkabılara sahip olabilirsin.
